Μια ιστορία για καληνύχτα

Μια φορά και έναν καιρό, ήταν το δικαίωμα στη διαδήλωση. Άτομα που δε γνώριζαν απαραίτητα το ένα το άλλο, που είχαν πολλές διαφορές ιδεολογίας και απόψεων, συγκεντρωνόντουσαν διατηρώντας τις διαφορές τους για να εκφράσουν ένα κοινό: την αντίρρησή τους σε κάτι. Για αυτό το κοινό βρισκόντουσαν συγκεκριμένη ώρα σε συγκεκριμένο τόπο και κάνανε συγκεκριμένα πράγματα για να διαμαρτυρηθούν. Ποια πιο υγιής έκφραση αυτορρύθμισης της δημοκρατίας από αυτήν;

Το δικαίωμα αυτό προσαρμόζεται σε διάφορες κοινωνίες. Η αποξένωση, η αλλοτροίωση, αλλά κυρίως οι πολλές ώρες και ευθύνες στη δουλειά δημιούργησαν την ανάγκη να αναλάβει κάποιος άλλος την έκφραση αυτής της διαμαρτυρίας. Για να γίνει αυτό υπήρξε ο συνδικαλισμός. Στα πλαίσια του συνδικαλισμού ο συντονισμός και η επικοινωνία για τη διαμαρτυρία και τη διαδήλωση γινόταν από άτομα που εκλέγονταν ώστε να έχουν το χρόνο να συντονίσουν τις διάφορες αντιδράσεις χωρίς να είναι λιγότερο αποδοτικοί στη δουλειά τους οι εργαζόμενοι κάνοντας αυτοί τη συγκεκριμένη δουλειά. Έλα όμως που σιγά σιγά ο συνδικαλισμός από ανάγκη και λειτούργημα έγινε αυτοσκοπός και επάγγελμα... Και ακόμα πιο μετά έγινε εξουσία (πότε κόντρα σε άλλη και πότε μαζί με άλλη εξουσία), ρυθμιστής και όχι συντονιστής της διαμαρτυρίας και βήμα για άλλες εξουσίες. Έτσι ο συνδικαλισμός από καλός άρχισε να γίνεται κακός. Με τα δύο αυτά πρόσωπά του ως άλλος Ιανός, έδινε τη δυνατότητα σε καθέναν να κοιτάζει στο πρόσωπο που θέλει, ξεχνώντας ή αποκρύπτοντας το άλλο. Το μεγαλύτερο κακό ήταν η γενίκευση και απλοποίηση του ενός προσώπου σε βάρος του συνόλου (δηλαδή και του άλλου προσώπου), χαντακώνοντας έτσι το καλό και την ανάγκη του συνδικαλισμού με την αρχική μορφή της και όχι με τον εκφαυλισμό της.

Παράλληλα, οι διαφορετικές ιδεολογίες έδωσαν και διαφορετικές πρακτικές. Σα να μην έφτανε η μετάλλαξη του συνδικαλισμού, ιδεολογίες συνέδεσαν τη διαμαρτυρία ως δράση και τη βία ως δράση (δικαιολογημένη ή αδικαιολόγητη, σωστή ή λάθος έκφραση, δε θα το αναλύσω εδώ, γιατί αυτό που με ενδιαφέρει είναι ότι είναι ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ έκφραση, διαφορετική πρακτική, άλλο πράγμα). Έτσι, συνδυάζουν τη δική τους βίαιη δράση με την ειρηνική αλλά δυναμική διαμαρτυρία στο ίδιο μέρος, την ίδια ώρα, μπουκάροντας με το έτσι θέλω. Είναι σα να λέμε "θα κάνουμε ένα ντίσκο πάρτι τότε εκεί" και να σκάνε κάποιοι με ένα δικό τους κασετόφωνο και να βάζουν ροκ παράλληλα. Χαλάνε το πάρτι μας. Και το δικό τους δεν κάνει τίποτα κι αυτό. Σε αντίθεση με το αν γινόταν ένα ροκ πάρτι και όποιος ήθελε πήγαινε και αλλού ή άλλη ώρα ένα ντίσκο πάρτι και όποιος ήθελε πήγαινε. Μετά από ένα σημείο η βλακεία με τα χαλασμένα πάρτι μπορεί να γίνει και επίτηδες. "Πάμε, θα χαλάσουμε το πάρτι, θα ακούσουμε και όπως να'ναι μια ροκιά δικιά μας και θα γίνει και η χαλάστρα". Αυτό μπορεί να το κάνουν κάποιοι από μόνοι τους ή να είναι βαλτοί.

Την ίδια ώρα κάποιοι λένε "οκ, θα κάνουμε κι εμείς ντίσκο πάρτι, αλλά θα γνωριζόμαστε μεταξύ μας και θα φυλαγόμαστε. Θα το κάνουμε και αλλού και θα είμαστε ξεχωριστοί. Με τον τρόπο αυτό εκτός από την ασφάλεια, χαλάνε τη συγκέντρωση γιατί σπάει σε δύο παράλληλες, οπότε ο κόσμος που θέλει "ντισκο πάρτι" πάει σε δύο μέρη ταυτόχρονα, οπότε μοιράζεται. Με το να κάνεις δικό σου πάρτι, διαλέγεις κι εσύ τα κομμάτια που θα παίξουν και τα προωθείς με αντάλλαγμα την ασφάλεια που μπορείς να παρέχεις, αλλά τότε υποβαθμίζεται η σημασία του κοινού σημείου διαμαρτυρίας και (ειρηνικής) έκφρασής της που είχαμε μαζί.

Σε αυτά προσθέτουμε και τον εκφαυλισμό του συνδικαλισμού που από το να εκφράζει περνάει στο να κουμαντάρει αυτούς που θα εξέφραζε. Χαλάει και το άλλο πάρτι, σου τη σπάνε οι διοργανωτές με τη στάση τους κλπ. έχεις και το ρίσκο να σκάσουν και οι άλλοι και να αρχίσουν τα δικά τους βίαια.

Εδώ έρχεται ο ρόλος της αστυνομίας. Η αστυνομία έπρεπε να συνεργάζεται με τη διαδήλωση, να τη φυλάει. Από τη στιγμή που στη διαδήλωση είναι άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, ο συντονισμός της φύλαξης αναγκαστικά θα γινόταν εκ των... έξω. Αντί γι' αυτό, η αστυνομία φυλάει αυτούς στους οποίους απευθύνεται η διαδήλωση, βρίσκεται απέναντι και όχι γύρω από τους διαδηλωτές και ξεκινάει μια αντίθεση μεταξύ της αστυνομίας και της διαδήλωσης. Σα να είναι η διαδήλωση παράνομη!
Σε αυτό έρχονται και οι άλλοι με τη βία και είτε κάνουν επιθέσεις στην αστυνομία (βαλτά ή από βλακεία) δίνοντάς της την ευκαιρία να απαντήσει από απέναντι και μαζί με αυτούς που κάνουν τα βίαια δέχονται την επίθεση της αστυνομίας και οι ειρηνικοί. Και αργά ή γρήγορα σπάνε, γιατί πήγαν για διαδήλωση, όχι για μάχη. Εκτός αυτού, ως άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, αν θελήσουν να διώξουν κάποιους που ήρθαν να χαλάσουν το πάρτι δέχονται κι αυτοί επίθεση και μάλιστα διπλή από δύο εξίσου οργανωμένους "στρατούς".

Όλα αυτά, τυχαία ή όχι, μοιάζουν σα συστατικά που από μόνα τους είναι λίγα, αλλά συνδυασμένα κάνουν μια συνταγή. Η συνταγή δημιουργεί φόβο, ανασφάλεια, απέχθεια, αποχή, αδιαφορία, σιχαμάρα, οργή, διάσπαση, αναποτελεσματικότητα. Εκφαυλισμός, συμφέροντα, πρακτικές και στησίματα δημιουργούν και συντηρούν μια κατάσταση που πρέπει να ξεπεράσεις για να πας να κάνεις αυτό που στην αρχή χαρακτήρισα ως υγιή έκφραση αυτορρύθμισης της δημοκρατίας. Ίσως συμφώνησες κι εσύ όταν το διάβασες. Μπορεί να είναι δικαίωμα, μπορεί και υποχρέωση. Στην τελική, όμως, η συνταγή τι φαγητό βγάζει; Τι έγινε το πάρτι; Τι γίνεται με την έκφραση; Και στην τελική τι γίνεται με τη δημοκρατία;

Και έζησαν (παίζεται) αυτοί (εξαρτάται ποιοι) καλά (μεγάαααλη κουβέντα αυτή) κι εμείς καλύτερα (αυτό κι αν είναι παραμύθι).

Καληνύχτα