Η διαφάνεια των λόγων και των πράξεων

Λέω συνήθως ότι ζούμε σε μία μεταβατική περίοδο και, όπως σε κάθε αλλαγή και ψάξιμο που βρίσκεται σε εξέλιξη, έχουμε χάσει την μπάλα. Είναι θεμιτό και έξυπνο να χρησιμοποιούμε τα λόγια ή τις πράξεις ως εργαλεία, ως "σκαλιά" για το επόμενο βήμα, αλλά είναι ηλίθιο να περιμένουμε ότι, επειδή το κάνουμε αυτό, χάνουν την πραγματική τους αξία και λειτουργούν αποκλειστικά έτσι. Και εξηγούμαι:

Το παράδειγμα που θα χρησιμοποιήσω για τα λόγια, είναι το μεγάλο μου άχτι, η αντικατάσταση του "όχι" με το "θα δούμε". Πολλές φορές ο κόσμος (πιο συχνά, νομίζω, γυναίκες, αλλά δεν έχω κάνει και στατιστική) επιλέγει να μην πει όχι σε κάτι που δε θέλει είτε επειδή θέλει να είναι ευγενικός (αν και το όχι δεν είναι αγενές από μόνο του και μπορεί να γίνει ευγενέστατα) είτε επειδή δε θέλει να γίνει δυσάρεστος (αν και θα γίνει με την πράξη είτε την επιβεβαιώσει λεκτικά είτε όχι και δικαίωμα του στην τελική) είτε από προσωπικές ανασφάλειες αναβολής τύπου "βλέπουμε μήπως αλλάξω γνώμη". Τώρα θα κάνω μια μεγάλη αποκάλυψη, οπότε συγκρατηθείτε... "Θα δούμε" σημαίνει "θα δούμε". Σοκ,ε; Είναι το ίδιο με το "ίσως" και το "μπορεί", δεν είναι άρνηση, είναι αναβολή, οπότε το θέμα θα επανέλθει. Πολλοί ποντάρουν ότι μπορεί να ξεχαστεί ή να γίνει βαρετό, οπότε θα έχει αρνητική κατάληξη χωρίς να το αρνηθούν οι ίδιοι. Αυτό είναι η περίπτωση της χρήσης των λόγων ως εργαλείο που έλεγα. Η παράλογη κατάχρηση είναι σκηνικά όπως "μα αφού του είπα ότι θα δούμε ξανά, δεν καταλαβαίνει;" όπου για κάποιο λόγο το άτομο αυτό θεωρεί αυτονόητη τη χρήση του ως εργαλείο και αναίτια την πραγματική ερμηνεία του. Πιστέψτε με, ήμουν μπροστά, έχει ειπωθεί αυτό. Επίσης, η αντίληψη αυτή είναι τόσο διαδεδομένη ώστε να θεωρείται περιττή μια ευθεία ευγενική άρνηση λόγω της σιγουριάς ότι είναι σαφής η απάντηση ως αρνητική από τη στάση. Θα το σχολιάσω άλλη φορά, γιατί το θέμα μας είναι άλλο σήμερα.

Το παράδειγμα που θα χρησιμοποιήσω στις πράξεις είναι η πρόταση για έξοδο, το περίφημο "να πάμε για κανένα καφέ/ποτό καμιά φορά". Όταν η πρόταση γίνεται από ένα άτομο προσωπικά σε ένα άλλο του αντίθετου φύλου, αυτόματα υπάρχει η σκέψη του "τι θέλει τώρα αυτός από εμένα". Ναι, μπορεί να θέλει να βγείτε για να σου την πέσει (πράγμα που μπορεί να γίνει στον καφέ, όπως και το να ξεράσει πάνω σου. Δε σημαίνει ότι για το ενδεχόμενο και μόνο η απάντηση στον καφέ σημαίνει αυτόματα αν είσαι διαθέσιμη ή όχι). Ναι, μπορεί να θέλει να τσεκάρει πόσο άνετα νιώθει μαζί του για να βγείτε οι 2 σας ή να έρθετε πιο κοντά κι εσύ ανάλογα να θες να του στείλεις μήνυμα με την απάντηση σου. Αυτή, πάλι, είναι η χρήση της πράξη, της πρότασης για έξοδο. Έρχεται η αποκάλυψη νούμερο 2... Μπορεί απλά να του αρέσει η παρέα σου και να θέλει να βγείτε να περάσετε λίγη ώρα μαζί ή να σε γνωρίσει καλύτερα. Ναι, είναι αλήθεια! Μπορεί να κόβει φλέβες για σένα, μπορεί να σε θεωρεί πιο άσχημη και από τον κώλο της μαϊμούς, μπορεί να έχει βλέψεις για εσένα ή τίποτα, αλλά οι σκέψεις του δεν "κρύβονται" κάτω από τον καφέ απαραίτητα. Καλά-καλά δε σημαίνει ότι θα τις εκφράσει, όποιες κι αν είναι αυτές, κατά τη διάρκεια του καφέ (όπως το ξέρασμα που λέγαμε παραπάνω, για να επαναφέρω μια όμορφη εικόνα). Πολλές γυναίκες θεωρούν ότι η απάντησή τους στην πρόταση δίνει αυτόματα δικαιώματα ή απαντήσεις και πολλοί άντρες θεωρούν ότι η απάντηση μπορεί να σημαίνει κάτι παραπάνω από "ναι, θα έπινα 1 ωρίτσα έναν καφέ μαζί σου, καλή παρέα είσαι". Και πάλι η πράξη θεωρείται δεδομένο ότι δεν έχει τη δική της αξία, αλλά μόνο αυτή μιας ενδεχόμενης χρήσης της. Αμ δε!

Μια γενίκευση, λοιπόν, στέκεται εμπόδιο στην επικοινωνία και την αλήθεια των ανθρώπων. Το παιχνίδι ανάμεσα στα δύο φύλα είναι ωραίο, γοητευτικό και πάνω από όλα θεμιτό και επιθυμητό. Στα πλαίσια του παιχνιδιού αυτού μπορεί να γίνει χρήση λόγων και πράξεων ως εργαλεία, ναι. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν δίνει το δικαίωμα η χρήση αυτή να απορροφήσει τη διαφάνεια των λόγων και των πράξεων σε άλλες συνθήκες. Όταν αυτό γίνεται, χάνουμε την μπάλα. Κάνουμε διαγωνισμό ερμηνειών και δεν επικοινωνούμε. Και όταν το "άλλα λέω, άλλα κάνω κι άλλα εννοώ" γίνεται κανόνας αντί για ένα όμορφο κλισέ ρητό (παρεμπιπτόντως, ρίξτε μια ματιά τι στους στίχους αυτούς της "πριγκιπέσας", μια χαρά ταιριάζουν εδώ...), μετά γκρινιάζουμε και απορούμε γιατί οι άλλοι δεν μυρίζουν τα νύχια τους να μαντέψουν τι πραγματικά συμβαίνει... Ε,καλά να πάθουμε!

Αφιερωμένο σε έναν καφέ που μπορεί να μην έχει "σκοπό", λόγο που βγήκαμε και προθέσεις αλλά μπορεί να βγάλει αποτελέσματα όπως αυτά που πόσταρα σήμερα.