Μεταπτυχιακές (και όχι μόνο) αναζητήσεις

Σήμερα στο μάθημα προβληματίστηκα αρκετά. Σε ένα ωραίο σεμιναριακό μάθημα που ζητούσαν τη γνώμη μας αρκετά συχνά βρεθήκαμε με την πλάτη στον τοίχο. Η καθηγήτρια μας έβαλε χέρι όταν κοιταζόμασταν αντί να απαντήσουμε άμεσα στο ερώτημα "ως γλωσσολόγοι τι απαντάτε σε αυτή τη θέση;", η οποία θέση ήταν αντιεπιστημονική, αλλά ήταν θέση ενός επιστήμονα "φιρμάτου" και παλιού μας καθηγητή. Ήταν το γλωσσολογικό μας επίπεδο; Ήταν η ανασφάλειά μας;

Μια εξήγηση, αλλά σε καμία περίπτωση δικαιολογία, είναι ότι 24 χρόνια έχω μάθει να κλείνω το στόμα μου. Έχουμε ακούσει αρλούμπες και αρλούμπες σε τάξεις, αμφιθέατρα, σπίτια από καθηγητές, γονείς, άσχετους κλπ.. Αν σε αυτά προσθέσετε και το "που πας ρε Καραμήτρο να διαψεύσεις κάποιον φτασμένο" επηρεασμένοι από το ποιος λέει τη θέση και όχι εστιάζοντας στην ίδια τη θέση, έχετε μια τέλεια συνταγή για κλειστά στόματα. Όταν στο σχολείο, σε μαθήματα πανεπιστημίου προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθαίνεις να ακούς και να μη μιλάς, μαθαίνεις να μην κρίνεις αυτό που ακούς αλλά να παίρνεις μόνο την επιχειρηματολογία που σου δίνουν, ακόμα κι αν λίγες ώρες πριν σε άλλο μάθημα άκουγες την αντίθετη θέση από άλλον καθηγητή, είσαι έξω από τα νερά σου σε μια τέτοια ερώτηση. Μια ερώτηση που θα έπρεπε να ήταν αυτονόητη σε κάθε μάθημα και που έστω σε αυτό φαίνεται ότι θα τεθεί αρκετές φορές αφού τέτοιου είδους σεμιναριακό μάθημα συζήτησης και ερωταποκρίσεων δεν κάνουμε συχνά, αν και θα έπρεπε να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.

Επιπλέον, σε επιστημονικά θέματα όταν πεις κάτι που δεν είναι σωστό σε κάνουν ρόμπα, σε εκμηδενίζουν, οπότε πρέπει να προσέχεις τους ισχυρισμούς σου και αν γίνεται να έχεις και πηγές εκτός από επιχειρήματα. Πολλές φορές δυσκολευόμαστε να ξεχωρίσουμε τη θέση μας από το επιστημονικό επιχείρημα και διστάζουμε από φόβο να τα μπλέξουμε, ενώ θα έπρεπε να τα είχαμε ξεμπλέξει και να υπερασπιστούμε τις γνώσεις μας χρησιμοποιώντας τις. Είναι κι αυτό κάτι που μας κρατάει πίσω σε τέτοιες ατάκες.

Το πρόβλημα, λοιπόν, ήταν η συστολή μας; Δε θα απέκλεια να ήταν αυτό, αλλά δεν ήταν μόνο αυτό κατά τη γνώμη μου. Με τρομάζει η ιδέα να ήταν η επιστημονική μου επάρκεια το πρόβλημα. Αν ήταν το επίπεδο επεξεργασίας μου κακό, αν οι γνώσεις μου ελλιπείς ή αν η μνήμη μου δε με βοήθησε. Η απάντηση ήταν κάτι που ένιωθα ότι το είχα μέσα μου και το ίδιο είδα στα μάτια αρκετών συναδέρφων μου (όχι όλων, ομολογώ, αλλά δεν είμαι και τέλειος "ματοαναγνώστης") όταν την ακούσαμε. Αυτό από τη μία με καθησύχασε, από την άλλη με ξύπνησε να είμαι πιο δραστήριος σε σχέση όχι μόνο με τα ενδιαφέροντά μου αλλά και με το ακαδημαϊκό μου επίπεδο. Δε μου αρέσει αυτό το τελευταίο, αλλά αφού αποφάσισα να γίνω μεταπτυχιακός φοιτητής πρέπει να έχω κι από αυτό (το ακαδημαϊκό επίπεδο, δηλαδή).

Τι φταίει, λοιπόν, και έμεινα σιωπηλός; Εγώ. Γιατί στο θέμα των προσλαμβανουσών μου και των βιωμάτων μου έπρεπε να έχω απαντήσει εδώ και καιρό με το "ε και;" και στο θέμα των γνώσεων μου έπρεπε να φροντίσω να τις έχω κι αν τις είχα να τις διατηρήσω "πρόχειρες" γιατί η ερώτηση αφορούσε τα πολύ βασικά... Τι κι αν έχουμε μάθει να σκάμε; Πρέπει να μάθουμε να μιλάμε, μεταπτυχιακοί φοιτητές είμαστε. Τι κι αν το όνομα είναι πιο φτασμένο; Τη θέση κρίνουμε, μεταπτυχιακοί φοιτητές είμαστε. Τι κι αν ο χώρος είναι πιο σκληρός για λάθη; Ένας λόγος παραπάνω να τον πιάσουμε από τα μαλλιά (άσε που στην τελική όλοι είμαστε και τέλεια ατελείς, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα). Όσο για τις γνώσεις, είναι χρόνος μέσα από βιβλία και στο χέρι μου να τις παίρνω και να κρατάω ικανοποιητικό επίπεδο εξασκώντας τις με κάτι τέτοια.